Deze week vindt in New York de VN-Veiligheidsraad plaats. Leiders en vertegenwoordigers van de 193 VN-lidstaten zakken deze week af naar New York voor de Algemene Vergadering. Onder hen zijn geen Macron, Sunak, Xi Jinping en Poetin aanwezig. Zij die er wel zijn, laten van zich horen tijdens de verschillende vergaderingen.
President Volodymyr Zelensky (Oekraïne)
“Als Oekraïne valt, zet Poetin zeker door. En wat gebeurt er dan? Een derde wereldoorlog?” President Zelensky spreekt duidelijke taal tijdens zijn toespraak op de VN-Veiligheidsraad. Hij noemt Rusland een probleem voor de hele Europese Unie.
De Oekraïense president vraag de VN waarom Rusland nog vertegenwoordigd is. Vooral het vetorecht is voor hem een groot struikelblok. Rusland is – samen met Frankrijk, de VS, het VK en China – één van de vijf landen die over vetorecht beschikt. Met dat vetorecht kunnen deze landen elke beslissing tegenhouden. Hierdoor verlopen beslissingen meestal heel stroef.
Gisteren kondigde de Poolse premier Mateusz Morawiecki tijdens zijn televisietoespraak aan dat Polen stopt met wapens aan Oekraïne te leveren. Die beslissing komt na de toespraak van president Zelensky op de algemene vergadering van de VN. Daarin verweet hij verschillende landen “een politiek theater” te spelen “ten voordele van een acteur in Moskou.” Die uitspraak viel bij Polen niet in goede aarde. Volgens hen verwees Zelensky onrechtstreeks naar de graanruzie tussen beide landen. Sinds het afspringen van de graandeal tussen Rusland en Oekraïne wordt graan steeds vaker geëxporteerd vanuit Donau-havens en over land. Daardoor komen veel overschotten ongewenst op Poolse markten terecht, wat zorgt voor strubbelingen tussen beide landen.
Premier Alexander de Croo
Onze premier de Croo had het onder meer over het Verdrag ter Bescherming van Oceanen. Dat verdrag heeft als doel om tegen 2030 minstens dertig procent van de oceanen wereldwijd beschermd natuurgebied te maken. Op dit moment is slechts 1,2 procent beschermd. België wil de instelling voor dat verdrag in Brussel vestigen.
De Croo benadrukte ook dat hij tijdens het Belgische EU-voorzitterschap volgend jaar een nieuw Europees migratiepact wil sluiten. In dat pact zou elke lidstaat een deel van het werk moeten opnemen en de grenzen versterkt moeten worden. Er moeten ook legale wegen naar Europa zijn, zoals via onderwijs en talentprogramma’s. Zo moet het migratieprobleem opgelost raken.
De Croo pleit ook voor een New Industrial Deal. “De industrie blijft nodig in Europa”, benadrukte hij. Volgens hem moeten we met industriesectoren zoals chemie, metaal en bouw aan de klimaatoplossingen van de toekomst komen.
Voorzitter Europese Raad Charles Michel
In zijn toespraak had ook Charles Michel het over de oorlog in Oekraïne, al was hij driftiger: “Het Kremlin droomt van het herstel van het oude Russische rijk. Wie is de volgende na Oekraïne? Wie zal de volgende zijn om Poetins fantasie van het verleden te bevredigen? En als Rusland slaagt in Oekraïne, welke andere landen zullen dan in de verleiding komen om zijn acties te kopiëren?”
Hij had het ook over de nasleep van Corona. Hij was blij met hoe de landen de situatie met elkaar hebben aangepakt, maar was kritisch voor de toekomst: “Een ezel struikelt geen twee keer over dezelfde steen. En het moet gezegd worden dat de internationale gemeenschap vaak meer dan twee keer over dezelfde steen is gestruikeld. Ik denk dat we deze keer, met dit instrument voor pandemieën, een kans hebben om te laten zien dat we niet twee keer over dezelfde steen zullen struikelen, dat we lessen leren uit het verleden.”