Aarschot: Wie door het stadscentrum van Aarschot wandelt, kan er niet naast kijken. Heel wat panden in de anders drukke winkelstraten staan leeg. Het is tevens zoeken naar winkels die net hun deuren openden. Onze reporter zocht naar de oorzaak van dit fenomeen en sprak een aantal winkeliers die wel nog een winkel hebben.
Brent Wouters 13 mei 2024 12:45
Aarschot is niet de enige stad waar panden in het centrum leeg komen te staan. Ook Scherpenheuvel, Begijnendijk en Herselt krijgen daarmee te maken. Het gevolg van die leegstand is dat klanten naar grote steden als Leuven of Diest trekken om hun aankopen te doen. Voor oudere mensen vormt dit soms wel een probleem. Zij kunnen zich minder gemakkelijk verplaatsen naar een stad die vijftien of twintig kilometer verder is.
Vroeger had je in het centrum van Aarschot verschillende grote ketens zoals schoenen Torfs, Bristol, Wibra, Blokker en ICI Paris XL. Telkens wanneer deze ketens hun pand sluiten, komt er geen nieuwe winkel in de plaats. Op het einde van de Leuvensestraat had je tot 2014 een slagerij en daarnaast een pannenkoekenhuis. Vanaf de sluiting van beide zaken, liggen de panden er verlaten bij. Het lijkt soms alsof je in een verlaten stad ronddwaalt.
Als je met de inwoners van Aarschot spreekt, merk je meteen dat ze niet tevreden zijn met de huidige situatie. Ze willen graag dat hun stad opgewaardeerd wordt, en dat ze niet meer naar andere steden moeten om hun inkopen te doen. “Dat ik soms naar een andere stad moet voor boodschappen, is best wel moeilijk omdat ik me niet goed kan verplaatsten. Tegenwoordig is het soms makkelijker om iets online te bestellen via het internet en het thuis te laten leveren”, zegt Willy Ponsaerts. “Ik ben al wat ouder, dus laat ik soms mijn dochter naar de winkel rijden. Zij gaat voor mij alles halen wat ik nodig heb. Vroeger was Aarschot een bruisende stad. Nu heb je er eigenlijk niets meer. Dat is schrijnend om te zien. Ik hoop dat er verandering in komt.”
Verkiezingen
In juni vinden verkiezingen plaats voor het Vlaamse, Federale en Europese parlement. Dit najaar zijn er ook gemeenteraadsverkiezingen. Huidig burgemeester Bert Van der Auwera (Open-VLD) was in het verleden schepen van Lokale Economie. Hij wilde als schepen het onderneming schap in Aarschot nieuw leven in blazen. “Sinds de coronapandemie is het aantal leegstaande panden in onze stad gestegen. Daarom introduceerde we de actie ‘Win Je Zaak’. Met dit project kunnen we ondernemers ondersteunen die graag een eigen zaak willen starten”, zegt Bert Van der Auwera.
‘Win Je Zaak’ is een samenwerking tussen het stadsbestuur van Aarschot en UNIZO. Het is een wedstrijd waar iedere inwoner aan kan deelnemen. Iedere ondernemer die een winkel wil openen, kan zijn of haar idee inzenden. Een vooraf bepaalde jury gaat daarna oordelen over de ingezonden ideeën. Ze onderzoeken bijvoorbeeld naar het feit hoe realistisch het idee is. Afgelopen weken werden de finalisten van de wedstrijd voorgesteld. De drie finalisten zullen de komende weken strijden voor de cheque. De overgebleven kandidaten zijn voornamelijk horecazaken zoals een koffiebar en een wijnbar.
Het invullen van de leegstaande panden is een punt dat ook kandidaat-burgemeester Nico Creces (Vlaams-Belang) op de agenda wil zetten. Hij zal zich niet verkiesbaar stellen in juni omdat hij zich volledig wil focussen op de stad Aarschot. “De aanpak tegen de leegstand in het centrum staat bovenaan op mijn agenda, alsook de gemeentelijke begroting. Deze moet verbeterd worden”, zegt Nico Creces.
Onderneemster
In de Martelarenstraat baat Heidi Schellens haar zaak Bottine uit. Haar schoenenwinkel begon ooit als een pop-up, al verhuisde ze na een succesvolle start naar een permanent pand. Bovendien is Heidi dit jaar voor de eerste keer jurylid van de wedstrijd ‘Win Je Zaak’.
Ook winkeluitbaters zien dat de leegstaand van de stad moet aangepakt worden. Zo vindt Heidi dat de stad terug een levendig karakter moet krijgen. “Het is inderdaad jammer dat Aarschot veel leegstaand kent. Het is natuurlijk beter om een levendig centrum te hebben. Naar de toekomst toe is er inderdaad nog veel werk, maar er is door de stad een plan opgesteld om de problematiek van de leegstaand aan te pakken. Er is verbetering op komst”, zegt Heidi Schellens
Om een winkel uit te baden, heb je een aantrekkelijk pand nodig op een goede locatie. Anders zal je merken dat het moeilijker is om een winkel in centrumsteden te openen. “Ik zit hier op een goede locatie die vrij toegankelijk is voor de klanten. Het belangrijkste aan het uitbaten van een winkel is dat de mensen durven binnen te komen. Als je een kleinere winkel hebt, is er vaak de angst bij de mensen dat ze verplicht zijn om iets te kopen. Dat is natuurlijk niet waar”, vertelt Heidi.
Te veel leegstaand is een problematiek die merkbaar is over verschillende steden in Vlaanderen. Zo’n 10,2% handelspanden in Vlaanderen staat momenteel leeg. Dit blijkt uit recent onderzoek van Locatus. Verder toont dit onderzoek aan dat ongeveer 13,7% van de handelspanden in Aarschot leegstaan. Alleen Scherpenheuvel doet slechter. “Het is een probleem dat niet enkel en alleen hier in Aarschot merkbaar is, je merkt dit ook in verschillende andere steden. De tijden zijn nu eenmaal verandert de laatste jaren. Ikzelf heb er nooit aan getwijfeld om hier een zaak te starten. Als ik dit pand in een stad zoals Antwerpen zou moeten huren of kopen zou ik veel meer geld op tafel moeten leggen”, concludeert Heidi Schellens.
Toekomst
Dit jaar is Heidi één van de juryleden van de wedstrijd ‘Win Je Zaak’. Het is de eerste keer dat ze dit doet, maar ze ziet deze uitdaging volledig zitten. Als onderneemster weet ze hoe het is om een zaak te beginnen. “De wedstrijd ‘Win Je Zaak’ is bedoeld om jonge mensen een duwtje in de rug te geven die een zaak willen starten. Het project wordt volledig gefinancierd door het stadsbestuur. Ik steun dit initiatief graag. Het project is tot nu toe een succesverhaal, ook al heb je deelnemers die na een tijd stoppen. Het is mijn eerste jaar dat ik nu in de jury zit samen met andere ondernemers van de streek”, aldus Heidi Schellens.
De jury onderzoekt bij de verschillende kandidaten een aantal criteria. Met dit project willen ze de lege panden op een nuttige manier vullen. De concepten van de kandidaten moeten passen binnen de visie van het Aarschots stadsbestuur zegt Heidi. “We letten voornamelijk naar de haalbaarheid van het project, vooral het financiële plaatje. Ze krijgen een mooi startkapitaal, maar je moet er nog steeds verstandig mee omgaan. Andere factoren die we beoordelen zijn originaliteit en creativiteit. We denken op voorhand ook na over hoe het project in Aarschot past.”
Kijk ook: korte reportage over de huidige situatie.