Tom Ysewijn sprokkelt al enkele jaren verhalen in Europa door met zijn fiets rond te reizen. Hij werd zo door de buitenwereld prompt opgeworpen als zwerfjournalist. In 2020 verscheen zijn eerste blog in Mo*-magazine, drie jaar later ligt zijn debuutboek ‘Alleen door Afrika’ in de boekhandel. In dat boek beschrijft hij de reis van een Poolse zwerfjournalist, die in de jaren ‘30 met zijn fiets dwars door Afrika reed. Onze redacteur sprak met Tom Ysewijn, zot van reizen, verhalen en de pen.
Het moet gezegd zijn, het debuutboek van Tom Ysewijn tart de verbeelding. In 1931 neemt de Pool Kazimierz Nowak zijn fiets om vanuit Italië in Afrika te geraken. Wat volgt zijn vijf helse jaren op het mysterieuze continent, bol van (in)spanning, onvergetelijke ervaringen en gesprokkelde verhalen die aanleunen tegen het bovenmenselijke.
Maar ook België heeft iemand rondlopen die met de fiets opzoek gaat naar verhalen: “de fiets is ideaal, want het schrikt niet af en mensen die ik tegenkom zijn veel sneller geneigd om te praten”, aldus Tom Ysewijn. De Oost-Vlaming fietst al zijn hele leven, en combineerde die passie sinds enkele jaren met journalistiek werk. Voor Mo* linkt hij Human Interest aan problematieken uit de hedendaagse maatschappij en de regio waar hij fietst.
Minder extreem
Ysewijn “beperkt” zich wel tot het Europese vasteland, en dan voornamelijk Frankrijk en Spanje: “Die twee landen illustreren perfect de leegloop van het platteland. De kloof tussen de stad en het platteland is er enorm, en mijn stukken focussen eigenlijk vooral op die leegloop.” Kazimierz Nowak, de spilfiguur in zijn boek ‘Alleen door Afrika’, ging een stap verder. Met meer dan 70kg bagage en een metalen fiets doorkruiste hij heel Afrika, heen en terug, zonder geld. Een reis die hem enkele keren bijna het leven kostte.
Zo’n extreme tocht door Afrika ziet de auteur niet meteen zitten: “Tien jaar geleden had ik nog een idee om dat avontuur ook te doen, maar intussen boeit dat me niet echt meer. Bovendien weet ik niet of het een haalbaar avontuur is.” Van spijt is er dus geen sprake bij Ysewijn: “Ik heb veel andere dingen gedaan, en woonde zelfs twee jaar in Afrika. Dat is volgens mij wel een evenwaardige ervaring.”
Europese rand
En dus zoekt Ysewijn de verhalen dichter bij huis, in Europa. Frankrijk en Spanje passeerden al de revue, de Balkanlanden staan met stip genoteerd op zijn wenslijstje: “Landen zoals Roemenië en Albanië hebben iets mysterieus en dat ik graag wil ontdekken. Als zwerfjournalist heb ik een bijzondere interesse voor die landen aan de Europese rand.”
De vergelijking tussen Ysewijn en zijn Poolse voorganger is snel gemaakt. Beide zwoeren bij de fiets en zijn opzoek naar menselijke verhalen. Ysewijn snapt de vergelijking, maar ziet het toch net iets anders: “Methodologisch zijn we vergelijkbaar, want beiden fietsen en schrijven we. Maar hij deed dat in volledig andere omstandigheden en bijna honderd jaar geleden. De tocht was met niets te vergelijken.”
In zijn debuutboek ‘Alleen door Afrika’ wordt de hele tocht omschreven. Tom Ysewijn, voor een keer niet zelf aan het stuur van zijn fiets, maar achterop. Turend naar het avontuur van ene Kazimierz Nowak.