Het Belgisch leger kwam onlangs in opspraak omdat ze niet bereid was F-16’s bij te dragen aan het aanslepend conflict in Oekraïne. Deze zijn niet beschikbaar om ‘weg te schenken’. Het is vooral wachten op de nieuwe F-35’s die slechts binnen enkele jaren aankomen. Daarnaast horen de toestellen ook een bepaalde vlieg tijd te behalen, wat nog niet het geval is. Na onderzoek is bewezen dat het toch mogelijk is maar Defensie houdt het been stijf. ‘De kans dat de levering nog plaatsvindt, is klein’ Vertelt onze anonieme bron.
De 8000 uren die worden voorgelegd als limiet voor de F-16’s liggen vast dankzij SABCA, het bedrijf dat de straaljagers produceert. Defensie vermoedt wel dat hier rekening wordt gehouden met een veiligheidsmarge. Ze zouden bijvoorbeeld gerust 8500 uren kunnen blijven vliegen. Dan wordt de kans op een probleem tijdens de vlucht groter. De Oekraïense luchtmacht ligt hier minder wakker van, aangezien de toestellen zeer goed van pas zouden komen. Het succesvol gebruik van verouderde tanks toont volgens het Oekraïnse leger aan dat er ook met F-16’s gewerkt kan worden. Het enige verschil tussen landvoertuigen en vliegtuigen is het feit dat bij een mechanisch defect de piloot uit de lucht valt. Dit is dan ook de reden waarom defensie geen ‘verouderde’ F-16’s wil leveren.
Daarnaast is er ook het probleem met de levering van de nieuwe F-35’s. De nieuwe F-35’s die de F-16’s zullen vervangen laten volgens velen te lang op zich wachten. Een nieuwe bestelling kost veel tijd omdat België niet het enige land is die een bestelling heeft geplaatst voor de nieuwe vliegtuigen. België staat in een wachtlijst met landen zoals bijvoorbeeld Canada, Australië en Finland die meer dan 40 toestellen besteld hebben. Ook werkt defensie met een budgettair meerjarenplan, dit houdt in dat er elk jaar een bepaald budget wordt vrijgemaakt waar ze al hun aankopen en investeringen mee moeten verrichten. Er wordt jaarlijks berekend waar er zich kosten zullen voordoen en wanneer materiaal tegen het einde van hun levensduur aanloopt. Er werd onlangs ook een nieuw strategisch partnerschap met Frankrijk gesloten waardoor de uitgaves al hoog liggen. De kans is er dat de budgetten het niet meer toelaten om hierna de F-35’s nog te financieren. Dit kan ervoor zorgen dat andere landen die ze wel al betaald hebben voorrang verkregen hebben. Daarnaast heeft elk land een ‘ander’ model F35, per land worden de gevechtsvliegtuigen gespecifieerd aan hun inkoper. Hierdoor is er een vertraagd productieproces.
Economisch aspect
Bovendien probeert defensie bij nieuwe aankopen ook de eigen economie te betrekken. Zo zou bij het nieuwe toestel Barco de beeldschermen kunnen leveren of Agrityre de banden van de toestellen. Er dient gewoon iets van de investering terug te gaan in de eigen economie. Doordat onderdelen uit verschillende plekken komen, wordt de productie nog meer opgehouden.
De betrokkenheid in het conflict in Oekraïne probeert het Belgisch leger zo veel mogelijk te beperken. ‘De wil om ‘hun’ F-16’s af te staan is niet erg groot. Door die gevechtsvliegtuigen te leveren verlaten ze hun defensieve positie en nemen ze een aanvallende positie in’, voegt de anonieme bron er aan toe.
Door al de gecombineerde factoren ziet onze bron niet direct een verandering in de beslissing om de levering van F-16’s te klasseren.