De vijf grootste jeugdbewegingen in Vlaanderen zien voor het eerst in jaren een terugval zien in het aantal leden. Om meteen met de deur in huis te vallen: nee, niet elke jongere moet op zondag of zondag naar de Chiro of scouts. Misschien moeten zij wat meer moeite doen om jongeren aan te moedigen.
Nils Bovijn
Jeugdbewegingen ondervinden steeds meer concurrentie van een overvol vrijetijdslandschap. Van sportclubs tot videogames, van muziekacademies tot TikTok – kinderen. Ze hebben geen gebrek aan keuzes. Dat is een realiteit waarmee ook ze moeten leren omgaan. Jongeren die aarzelen om lid te worden, moeten overtuigd worden met een frisse, duidelijke boodschap: de jeugdbeweging is niet gewoon een van de vele opties. Het is de meest waardevolle. Waarom niet investeren in digitale campagnes die tonen hoe avontuurlijk een jeugdbeweging kan zijn? Waarom geen laagdrempelige proefdagen organiseren waar kinderen vrijblijvend kunnen deelnemen?
Een tweede probleem is dat ze in stedelijke gebieden onvoldoende kinderen met een migratieachtergrond bereiken. Echte inclusiviteit gaat verder dan communicatie in verschillende talen. Zij moeten een weerspiegeling worden van de diversiteit in onze samenleving. Als kinderen met een migratieachtergrond vandaag niet hun weg vinden naar de jeugdbeweging, groeit er een generatie op die het concept simpelweg niet kent of waardeert. Dat is een verlies voor iedereen.
Een ander heikel punt is de druk op het engagement van leiding. Jongeren die opgroeien in de jeugdbeweging vinden het minder vanzelfsprekend om leiding te worden, of ze blijven er minder lang mee bezig. Hier ligt een belangrijke opdracht: maak het aantrekkelijker en haalbaarder om leiding te worden. Investeer in opleidingen, ondersteuning en waardering. Maar misschien nog belangrijker: toon flexibiliteit. Niet elke jongere kan elk weekend paraat staan. Is er ruimte voor gedeeld leiderschap, waarbij taken beter verdeeld worden?
Maar of we nu allemaal moeten panikeren ? Nee. Er zijn nog altijd veel jongeren die lid willen worden, maar niet kunnen door wachtlijsten en ledenstops. Misschien moeten we daar meer aandacht aan besteden in plaats van te panikeren wanneer het ledenaantal daalt.