Aster Nzeyimana heeft De Slimste Mens Ter Wereld gewonnen. Hij versloeg actrice Daphne Agten in de finale. In wedstrijden gaat vaak de aandacht naar de winnaar, maar de emoties en ervaringen van de persoon die tweede wordt, blijven vaak onderbelicht.
De tweede plaats wordt vaak geprezen als een indrukwekkende prestatie, maar de psychologische impact ervan is complexer dan het lijkt. Terwijl de winnaar alle felicitaties krijgt, blijft de persoon die tweede wordt vaak achter met een mengeling van verschillende emoties. Ondanks het behalen van de tweede plek, kan het ‘bijna-winnen’, soms als een smet worden gezien. De verschillende reacties van mensen bij het behalen van de tweede plek kunnen uiteenlopend zijn.
“Mensen reageren verschillend, de ene persoon gaat een verliespartij sneller los kunnen laten, de ander gaat er langer last van hebben. Er is een duidelijk verschil tussen sporters en niet-sporters. Doordat sporters een hele periode toeleven naar wedstrijden kan de klap van een tweede plek soms harder aankomen, zeker wanneer je dicht bij de winst bent, kan een de klap harder aankomen. De spanning wordt opgebouwd, en die komt dan vol terug in je gezicht”, zegt psycholoog Maaike Afschrift.
In 2019 verloor de Belgische wielrenner Yves Lampaert de sprint tegen Elia Viviani, voor de winst op het Europees kampioenschap. Een honderdtal meter voor de finish moest Lampaert begaan. De West-Vlaming zag zijn Europese titel aan zijn neus voorbijgaan. Een tweede plek, die hem toch ook pijn deed: “Na zo’n wedstrijd heb je gemixte gevoelens, langs de ene kant ben je enorm trots dat je deze prestatie neer hebt kunnen zetten, maar langs de andere had je toch op iets meer gehoopt. Zeker als je zo dicht bij bent is het jammer. Maar uiteindelijk moet je kunnen relativeren. Ik werd op sterkte geklopt, en dan kan je niet zeggen dat je meer verdiende. Als het verschil zo duidelijk is, is het wel makkelijker om het verlies te accepteren”, vertelt wielrenner Yves Lampaert.
Politieke nederlaag
Ook buiten de sportwereld kunnen tweede plekken hard aankomen. Bij de laatste gemeente verkiezingen in Deerlijk werd oud-burgemeester Claude Croes (cd&v) niet herverkozen. Na een ambstermijn van twintig jaar als burgemeester verloor hij zijn titel. In de uitslag haalde Croes zestig stemmen te weinig, na een hertelling werden deze herleid tot tien: “Ik heb er een zware periode opzitten. Doordat we er zo dicht bij waren en het niet gehaald hebben kwam die klap, die ik niet verwacht had, hard aan. In de periode na de verkiezingen heb ik tien dagen, voor mezelf genomen. Ik heb me toen een beetje afgezonderd, periodes helemaal alleen, en periodes met mijn dichte omgeving. Ik kan goed tegen mijn verlies, maar deze pijn heb ik nog nooit meegemaakt. Ik zag hier zwaarder van af dan het rouwproces van mijn eigen moeder”, aldus Claude Croes, die nu eerste schepen is in Deerlijk.