West-Vlaamse festivals krijgen het steeds moeilijker. Hoge prijzen en de nood aan vernieuwing zorgen ervoor dat festivals zoals Labadoux en Buikrock niet kunnen doorgaan. De West-Vlaamse festivalganger zal het dus in de zomer van 2025 rustig hebben.
Festivals blijven populair bij de Vlaming, maar voor festivals wordt het steeds moeilijker om te blijven bestaan. West-Vlaamse festivals zoals Labadoux (Ingelmunster) en Buikrock (Deerlijk) moeten hun festival schrappen van de kalender. Voor Buikrock is het al het tweede jaar op rij dat het Deerlijks festival niet doorgaat, Labadoux zou maar eenmalig niet doorgaan.
Nood aan vernieuwing
Festivals staan onder druk om steeds nieuwe ervaringen te bieden, omdat het publiek steeds meer verlangt naar vernieuwing en originaliteit, waardoor het essentieel is om concepten voortdurend te vernieuwen. Het brengt veel werk en inspanning met zich mee voor de organisatoren.
Bij Labadoux ging de organisatie aan de slag met een nieuw concept. “De voorbije maanden hebben we met het bestuur hard gewerkt aan een vernieuwd format voor Labadoux waarin we de unieke sfeer van ons festival in de verf willen zetten”, klinkt het bij Carl Windels, organisator van Labadoux. Bij de organisatie van het festival uit Ingelmunster zorgde het nieuwe format ervoor dat ze in tijdsnoot geraakten. “Bij het maken van de plannen kwamen we enkele problemen tegen, zo bleken de datum en plaats een groot struikelblok. Door deze problemen hebben we besloten de editie van 2025 te annuleren. We hebben geen keus, want we gingen op veel problemen stuiten in deze editie.”
Hoge kosten
De hoge kosten vormen een groeiende uitdaging voor festivals in West-Vlaanderen. Organisatoren worden geconfronteerd met stijgende uitgaven voor logistiek, artiesten, beveiliging en infrastructuur. Bovendien drukken factoren zoals inflatie, hogere energieprijzen en verzekeringskosten zwaar op het budget.
Kleinere festivals zoals Buikrock en W-festival hebben het extra moeilijk door beperkte inkomstenbronnen en hun afhankelijkheid van vrijwilligers. Veel evenementen proberen deze kosten te dekken door verhoogde ticketprijzen of sponsoring, maar dat blijkt niet altijd voldoende. “De hoge kosten spelen ieder festival parten, bij ons niet meer of minder dan bij een ander. De stijging van de prijzen kunnen wij niet compenseren met het verhogen van de ticketprijzen, want dan kunnen we niet meer concurreren met gratis festivals”, klinkt het bij Hans Verbeke, persverantwoordelijke van Buikrock. Dat zet de toekomst van verschillende festivals op de helling, tot gevolg dat edities worden afgelast of verplaatst.
Hetzelfde verhaal bij Buikrock in Deerlijk, na een verlieslatende editie door een tegenvallend bezoekersaantal organiseerde het festival in 2024 niets. “We hebben dit jaar gekozen voor een sabbatjaar en dan wachten we af wat we volgend jaar kunnen doen. Geen nieuw festival zou pijnlijk zijn, maar het is niet de bedoeling dat we ons in de kosten werken.”
Impact van nationale regels
De nationale regelgeving voor festivals wijzigt voortdurend, zo zijn niet-herbruikbare bekers sinds 15 juni 2023 verboden op evenementen. Deze regel heeft voor kleine festivals een grote impact.
Een festival moet de keuze maken om over te gaan tot de aankoop van herbruikbare bekers, als ze dit niet doen dan krijgen ze een boete. Veel festivals maken de keuze om geen gebruik te maken van de herbruikbare bekers, onder andere Tomorrowland en Buikrock. Voor Tomorrowland resulteerde dit in een boete van 727.000 euro wat makkelijk op te vangen valt met een winst van 8.4 miljoen euro.
“Voor ons was het onmogelijk om herbruikbare bekers aan te kopen, voor 400 herbruikbare bekers betaal je al snel 100 euro, voor een festival van 11.000 bezoekers is dat onmogelijk. Het zou de grootste hap uit ons budget zijn, daarom kozen we in 2023 om met niet-herbruikbare bekers te werken. We namen het risico om een boete te ontvangen, maar het bedrag van de boete zou lager zijn dan de kostprijs van de herbruikbare bekers”, klinkt het bij Hans Verbeke.
De regelgeving zal op 1 januari in 2025 nog verstrengen, waar voorlopig alleen wegwerpbekers zijn verboden, worden nu ook petflessen en blikjes verboden. Voor de festivals is dit opnieuw een domper. De herbruikbare bekers hadden tot op heden enkel invloed op de alcoholische dranken, maar met de nieuwe regelgeving zal er een oplossing gezocht moeten worden voor frisdranken en andere consumpties.
Hoopvolle toekomst?
Gelukkig is er hoop voor beide West-Vlaamse festivals, Alcatraz Metal festival is een voorbeeld van een festival dat is herboren na een negatieve fase.
Alcatraz Metal festival verwachtte een topeditie in het jaar 2021 (het jaar na corona), maar het draaide uit op een ramp. De laatste dag van het evenement moest geannuleerd worden wegens een nieuwe corona-uitbraak. Het annuleren zorgde voor een financiële kater, maar de Alcatraz Metal-organisatie gaf niet op en zorgde voor een nieuw concept in 2022. Ze creëerden op de vierde dag een vierde podium wat 2022 een topeditie maakte. Een jaar geen festival of een slecht festival hoeft dus niet te betekenen dat het festival ten dode opgeschreven is.