Voormalig minister en staatssecretaris Miet Smet (81) is overleden. Ze was niet alleen een gedreven politica maar ook een onvermoeibare voorvechter van vrouwenrechten en gelijke kansen binnen een vaak conservatieve CVP. “Ze was en blijft de Grande Dame van de Belgische politiek”, klinkt het bij partijgenoot Stefaan De Clerck.
Miet Smet werd in 1943 geboren in Sint-Niklaas. Haar politieke loopbaan begint al in de jaren zestig wanneer ze zich aansluit bij CVP-Jongeren. Na haar studies maatschappelijk werk gaat ze in 1971 de CVP-afdeling in Lokeren besturen. Smet maakt snel naam binnen de CVP, want in 1974 mag ze het startschot geven van de werkgroep Vrouw en Maatschappij. Een platform waarmee ze jarenlang blijft ijveren voor de positie van vrouwen in de politiek.
In 1978 maakt Miet Smet haar intrede in de Kamer en in 1985 wordt ze staatssecretaris voor Leefmilieu en Maatschappelijke Emancipatie vanaf regering Martens VI tot Martens IX. Ook collega en partijgenoot Wivina Demeester krijgt op dat moment haar eerste mandaat als staatssecretaris. “Wij zijn met ons tweeën eraan begonnen en dat ging altijd vlot. Samen in een regering zitten kan ervoor zorgen dat je concullega’s wordt, omdat je je dossiers op de voorgrond wil duwen. Tussen ons ging dat altijd op een respectvolle manier. Ze was een krachtige politica”, aldus Demeester.
Tegenwind doorstaan
Het is meteen duidelijk dat ze niet bang is om zich te bewegen in wat toen een uitgesproken mannenbastion was. Partijgenoot Stefaan De Clerck kan dat beamen: “Die beginperiode was een tijd waarin een grote machocultuur heerste, maar ze kon alle stevige mannen rond haar steeds van een duidelijk antwoord dienen. Ze had een ongelooflijk doorzettingsvermogen. Uit felle overtuiging kon ze gerust wat tegenwind doorstaan.” De Clerck is samen met Smet lid van Regering-Dehaene II vanaf 1995. Daar neemt ze de portefeuilles Tewerkstelling, Arbeid en Gelijke Kansen onder haar hoede.
Taboethema’s
Smet staat bekend om haar progressieve kant. Ze haalt dossiers aan die in de tijdsgeest vaak als taboe worden beschouwd. “Smet durfde thema’s op tafel leggen die nu nog steeds actueel zijn, zoals vrouwenmisbruik en seksueel misbruik. Voor de partij kon dat soms choquerend zijn, omdat ze zo vooruitstrevend was. Als familiepartij was het bijvoorbeeld niet evident om plots zo uitgesproken te praten over intrafamiliaal geweld. Maar zij deed dat wel, en je ziet dat de tijd haar gelijk geeft. Belangrijke onderwerpen heeft zij avant la lettre al benoemd.”
“Ze vergat nooit de vrouwenrechten. Dat is haar allergrootste verdienste” – Wivina Demeester
Ook Demeester haalt het belang aan van har continue inzet voor taboethema’s en vrouwenrechten, met 1994 als sprekend voorbeeld: “Toen zorgde ze samen met Louis Tobback voor de seksequota in de politiek. Dat was een mijlpaal in de Belgische politieke geschiedenis, die vrouwen structureel meer ruimte gaf op het politieke toneel.”
Oude liefde roest niet
In 2008 trouwt ze met voormalig premier Wilfried Martens, met wie ze een complexe maar intense relatie deelde doorheen hun politieke carrières. In haar memoires schrijft ze openhartig over hun gezamenlijke projecten en de obstakels die ze overwonnen. “Oude liefde roest niet,” schreef ze. In 2013 sterft Martens, maar voor Demeester is het overduidelijk: “Tot vorig jaar zag ik Miet regelmatig en keer op keer klonk het: de jaren met Wilfried, waren de mooiste van mijn leven.”
Miet Smet heeft haar stempel gedrukt op de Belgische politiek en samenleving. Haar erfenis leeft voort in de vele vrouwen die dankzij haar inspanningen een plaats hebben gevonden in de politiek. “Ik herinner me haar als een échte politica die iedere materie met energie en intelligentie aanpakte. Ik heb daar altijd veel respect voor gehad”, klinkt het bij De Clerck. Volgens Demeester is ze de grootste voorvechter voor vrouwenrechten in België. “Ze bleef volharden op een duidelijke manier en kon zo stelselmatig haar agendapunten afwerken en ze vergat nooit de rechten van de vrouw. Dat is haar allegrootste verdienste.”