GAIA en 84 andere dierenorganisaties willen een federaal verbod op vuurwerk. Het is weer de tijd van het jaar: de discussie rond vuurwerk barst los. Het is slecht voor de dieren, want het bezorgt ze stress en paniek. Het is slecht voor de mensen, want de spoedafdelingen lopen vol: gehoorschade, oogletsels en tal van andere verminkingen. Onze planeet wordt er ook niet blij van, want vuurwerkrook is schadelijk voor onze luchtkwaliteit en gezondheid. Het is dus eigenlijk alsof we elk jaar opnieuw een toertje rond de zon vieren door globaal miljoenen gigantische sigaretten de lucht in te knallen.
Waarom blijven we dan in godsnaam vuurwerk afsteken? Is vuurwerk echt zo belangrijk voor ons? Als we iets uit heel de ‘roet piet’ discussie hebben geleerd is het misschien wel dat de Vlaming niet graag afstapt van traditie. Ik snap het ergens wel. Ook ik heb fijne herinneringen aan lang mogen opblijven om samen met de familie naar het vuurwerk te gaan kijken, en ook ik zou het toch een beetje jammer vinden om dat niet met mijn kinderen te kunnen delen.
Vernieuwing is moeilijk. Dat blijkt keer op keer. De rechtse golf overspoelt West-Europa met het anti-progressieve gedachtegoed. Dat zou een eerste verklaring kunnen zijn. Verandering is slecht, het is ‘woke’. We hebben vaak al automatische antwoorden klaar zonder ergens kritisch over na te denken. Dat kan je natuurlijk ook het Trump-effect noemen. En daar zit dan ook onmiddellijk de tweede verklaring. Slecht voor de dieren? Fake news. Slecht voor het milieu? Fake news. Slecht voor de gezondheid? Fake news.
De opkomst van sociale media, en vooral Tik Tok, heeft onze gebruiken beinvloed. Globalisatie is niet nieuw, maar Tik Tok verlaagt de drempel. Het is YouTube op steroïden. De ‘vlogs’ en ‘a day in my life’ worden in onze strot geramd. Je zit bij de mensen op schoot. Je ziet vanop de eerste rij hoe het er bij anderen thuis aantoe gaat.
De Vlaming verkondigt graag dat hij niet tegen vernieuwing kan en dat onze traditie onveranderd moet blijven. En toch hebben we zonder het goed en wel te beseffen zelf tradities aangepast. Extravagante kerstverlichting, voorgevels versierd voor Halloween, ‘trick-or-treating’ wordt stilaan populairder dan van deur tot deur gaan zingen voor nieuwjaar of driekoningen. Het is allemaal komen overwaaien van de VS.
Als er iets is wat de Amerikanen goed doen, dan is het wel vuurwerk. En niet enkel op nieuwjaar. Haast heel de planeet weet van ‘the 4th of July’. Hotdogs, zwembadfeestjes en jawel…vuurwerk. Het is lastig om aan de lopende band filmpjes te zien van iets en het dan zelf niet mogen. Wie wil licht- en lasershows of drones als ‘al de rest’ vuurwerk afsteekt? Dat is zoals met een kind langs de snoepwinkel wandelen en hem dan een broccoli geven.