De Boetprocessie van Veurne moet je zeker eens gezien hebben. De indrukwekkende, religieuze optocht vindt elk jaar op de laatste zondag van juli plaats. Op die dag stappen boetelingen in bruine pijen met een kruis door de straten van het West-Vlaamse Veurne. De processie, die zo’n 600 deelnemers telt, is één van de oudste en meest bekende processies van België en ging voor het eerst door rond 1640.
Elke laatste zondag van juli is het weer zover: de jaarlijkse boetprocessie van Veurne trekt door de straten van de stad. Een traditie die erg belangrijk is voor de Veurnaars en ééntje die ze uiteraard niet willen missen. “De boetprocessie is voor de Veurnaar eigenlijk het hoogtepunt van het jaar. Een echte Veurnaar houdt die datum vrij. De meesten doen dat vanuit hun overtuiging, omdat het traditie is. Heel wat Veurnaars zijn met de tijd naar andere oorden uitgeweken maar komen speciaal voor de boetprocessie terug naar hun stad. De processie is dan ook een beetje verbonden aan een familiegebeuren. De familieleden zien elkaar terug, soms na een heel lange tijd. Wat de boetprocessie nog specialer maakt, is dat het samenvalt met de jaarlijkse kermis van Veurne”, aldus Gilbert Vanlerberghe, Prefect van de Sodalis en organisator van de boetprocessie van Veurne.
Jacobus Clou
Een van de voornaamste redenen waarom de boetprocessie van Veurne zo uniek is, is omdat het de enige is die nog bestaat in België. Daarnaast is het verhaal over het ontstaan van de processie nogal bijzonder. ‘In de zeventiende eeuw vond er een serieuze opkomst van het protestantisme plaats. Dat zagen de katholieken natuurlijk niet graag gebeuren en daarom kwamen zij met een reactie in de vorm van boetprocessies. Die boetprocessies werden vooral gestimuleerd door de Kapucijnen, een kloosterorde in de Rooms-Katholieke Kerk. Natuurlijk waren boetprocessies niet goedkoop. Ze moesten dus gefinancierd worden’, licht Vanlerberghe toe.
De Kapucijnen in Veurne hadden geluk. Zij konden rekenen op de financiële steun van de monnik Jacobus Clou, de eigenlijke stichter van de Boetprocessie van Veurne. Iets wat volgens Vanlerberghe erg opvallend was: ‘Het eigenaardige was dat Jacobus Clou geen Kapucijn was. Hij was een monnik van de Sint-Niklaasabdij. Maar de abt van de Sint-Niklaasabdij was hem niet genegen. Hij ging daarom vaak naar het klooster van de Kapucijnen. Hij kon goed met hen overweg en was er vaker te vinden dan in zijn eigen klooster. Het zit zelfs zo dat hij begraven is geweest in het klooster van de Kapucijnen in plaats van in de Sint-Niklaasabdij’.
Sodaliteit
Tegenwoordig wordt de boetprocessie van Veurne nog altijd georganiseerd door de leden van de Sodaliteit of Sodales. Gilbert Vanlerberghe maakt daar deel van uit en is er zelfs Prefect. Hij is dan ook goed op de hoogte van het ontstaan en de geschiedenis van de Sodales. ‘De Sodales is eigenlijk ontstaan door diezelfde Jacobus Clou. Hij was uiteraard geen Kapucijn en om het bestaan van de boetprocessie van Veurne te garanderen, betrok hij de Veurnaars (leken) erbij. Dat was zeer uitzonderlijk voor die tijd’, vertelt Vanlerberghe.
Jacobus Clou richtte uiteindelijk de organisatie ‘De Sodaliteit’ op, een broederschap voor leken. De oprichting van de Sodales was misschien wel belangrijker dan iedereen denkt. ‘Het is waarschijnlijk door de Sodales dat de boetprocessie nu nog bestaat. Mocht de organisatie in handen geweest zijn van de Kerk, dan zou de boetprocessie van Veurne vermoedelijk net zoals alle andere boetprocessies verdwenen zijn’, zegt Vanlerberghe.