Op zaterdag 18 mei kleurde Merksem rood, geel en groen tijdens een bruisend reggae-evenement binnen de muren van het Fort van Merksem. Het festival vond plaats op het voetbalveld op het fortterrein, dat voor de gelegenheid werd omgetoverd tot een compacte maar levendige festivalzone. Ondanks de bescheiden oppervlakte werd het een warme viering van muziek, cultuur en verbondenheid. Wat begon als een gewone lentedag eindigde in een bonte viering van samenzijn, roots en ritmes.
Reggae in het hart van het fort
Hoewel je het Fort van Merksem vooral kent van wandelroutes en historisch erfgoed, was het voetbalveld op 18 mei het kloppend hart van een muzikale viering. Hier stond het hoofdpodium opgesteld, geflankeerd door kleurrijke kraampjes met eten en drinken. Daarnaast was er ook een luide festivaltent waar de bassen diep in de borstkas dreunden en waar soundsystemen en MC’s het publiek non-stop in beweging hielden.
De setting was kleinschalig maar intens. De omheining rond het terrein versterkte het gevoel van samenzijn: iedereen was hier voor de muziek, de sfeer en het gedeelde gevoel van ‘irie’.
“Het voelt als een dorpsfeest, maar dan met wereldmuziek,” zei een bezoeker die voor het podium stond te dansen. “Je voelt je hier geen nummer.”
Line-up met karakter: van legendes tot nieuwe stemmen
De line-up van het Antwerp Reggae Festival 2025 was verrassend rijk. Op het hoofdpodium én in de festivaltent zorgden artiesten en collectieven voor een mix van roots, dub, dancehall en live performance. De dag begon met Bloodhound Soundsystem, die meteen de toon zetten met diepe dubplaten en een opbouwende sfeer. Dit collectief, dat lokaal verankerd is, staat bekend om zijn trouw aan de klassieke soundsystem-traditie.
Later volgden Basbar JustPetah, Wahwahsda, en het indrukwekkende Jah Heavy Load, allen geliefd bij de Belgische en Europese reggaecommunity. De stem van Shniece, begeleid door Run Come Down, bracht het publiek in vervoering. Shniece is een rijzende ster binnen de Londense reggaescene en beweegt zich vlot tussen dub en soulvolle vocalen.
Crucial Alphonso en Kiko Bun, eveneens ondersteund door Run Come Down, zorgden voor een energieke set. Kiko Bun staat bekend om zijn frisse benadering van vintage reggae, waarmee hij ook in het VK naam maakt. Brother Culture, een veteraan die al decennia meedraait in de Londense undergroundscene, bracht het publiek in extase. Tot slot sloot Alpha Steppa, bekend om zijn diepe en spirituele dubproducties, de dag af met een meeslepende set in de festivaltent.
Reggae in België: wortels in gemeenschap en verzet
Hoewel reggae wereldwijd bekend is, blijft de Belgische scene relatief kleinschalig. Toch leeft het genre sterk in specifieke pockets: via lokale soundsystems, community radio’s, en kleine festivals zoals deze. In de jaren ’70 en ’80 kreeg reggae voet aan de grond in steden als Brussel, Gent en Antwerpen, mede dankzij Caribische migratie en linkse jongerenbewegingen.
Reggae is in België altijd meer geweest dan muziek: het is verbonden met antiracisme, spirituele expressie en een alternatief wereldbeeld. De Rastafari beweging, met haar nadruk op vrede, rechtvaardigheid en verbinding met Afrika, spreekt tot de verbeelding van veel mensen, ook buiten Jamaica.
Antwerpen, en zeker een wijk als Merksem, is een logische plek voor zo’n festival. De stad is een smeltkroes van culturen, en reggae weerspiegelt dat met zijn universele boodschap van eenheid, liefde en sociale kritiek.
Een gemeenschap van generaties
Het publiek was opvallend divers: jong, oud, alleen of met kinderen. Een vader zat met zijn zoontje Caraïbische kip te eten. “Reggae is een gezinsvriendelijke cultuur. Mensen zijn hier zachtaardig, ontspannen. Ik ben blij dat ik dit met mijn zoon kan delen.”
Er heerste een gemoedelijke sfeer. Het bekende rasta-kapsel was bij meerdere mensen te zien. De geur van sigaretten en af en toe ook marihuana hing in de lucht, maar op een discrete manier. Niemand maakte er een probleem van. Er werd gedanst, gelachen en gepraat. Mensen deelden water, zonnecrème en zelfs eten.
Een andere bezoeker benadrukte: “Veel mensen hier kennen elkaar. Het voelt als een familie. Je wordt gewoon opgenomen.”
Van quesadilla tot frikandel: multiculturele eetbeleving
Ook op culinair vlak weerspiegelde het festival de culturele diversiteit van het publiek. Er waren kraampjes met jerk chicken, kokosrijst, falafel, quesadilla’s, zoete maïs en tropische sappen. Tegelijk stond er ook een typisch Belgisch kraam van Pauwels Sauzen met friet en snacks.
Die mix van Jamaica tot Merksem vat het festival perfect samen: een viering van verschil, verbonden door muziek en sfeer.
Kleinschaligheid als kracht
De inkomprijs van €40 deed sommige wenkbrauwen fronsen, gezien de schaal van het festival. Alles speelde zich af op een voetbalveld binnen het Fort van Merksem, zonder uitgebreide faciliteiten. Toch was er weinig gemor. “Voor de muziek, de mensen en de vibe het is het dubbel en dik waard,” klonk het meermaals.
De kleinschaligheid werkte net in het voordeel van het festival: het publiek stond dicht bij de artiesten, en de warmte tussen mensen was voelbaar. Kleinschalige festivals zoals dit versterken de lokale cultuur en bieden ruimte aan alternatieve geluiden, ver weg van de commerciële massa.